در این فیلم بخش هایی از دوره آموزش بلوغ فرایندها برگزار شده توسط مدرسه مدیریت فرایند برای مجتمع صنعتی چادرملو را مشاهده خواهید کرد.
همچنین اسلایدهای دوره آموزشی ارزیابی بلوغ فرایند را نیز می توانید از پایین همین صفحه دانلود کنید.
بلوغ فرایند به درجه ای از سازمان یافتگی، استاندارد سازی و بهینه سازی در اجرای فرایندهای کسب و کار اطلاق می‌شود. این مفهوم نشان می‌دهد که یک سازمان تا چه حد توانسته است فرآیندهای خود را به صورت سیستماتیک طراحی کرده، مستند سازی نماید و مورد اجرا، نظارت و بهبود قرار دهد.
در واقع، بلوغ فرایند منعکس‌کننده توانایی سازمان برای مدیریت فرآیندها به صورت پایدار و قابل پیش بینی است؛ به‌طوری‌که نتایج عملکردی مطلوب و قابل تکرار حاصل شود.
بلوغ فرایند را می‌توان همچون مسیری در نظر گرفت که سازمان‌ها از وضعیت «غیر ساختار یافته و وابسته به افراد» به سمت «ساختار یافته، کنترل‌شده و بهینه» طی می‌کنند. در این مسیر، فرآیندها از حالت اتفاقی و موردی، به سطحی از مدیریت علمی و بهبود مستمر می‌رسند.
ویژگی‌های سازمان در سطوح مختلف بلوغ فرایند
در سطوح پایین بلوغ:
- فرآیندها تعریف نشده یا غیررسمی هستند.
- وابستگی شدید به افراد وجود دارد.
- نتایج متغیر و غیرقابل پیش‌بینی‌اند.
در سطوح بالای بلوغ:
- فرآیندها مستند سازی و استاندارد سازی شده‌اند.
- پایش و اندازه‌گیری عملکرد انجام می‌شود.
- بهبود مستمر و نوآوری در طراحی فرآیندها دنبال می‌شود.
هم اکنون بصورت رایگان برای علاقمندان قابل مشاهده است.
خلاصه ای از فیلم آموزشی ارزیابی بلوغ که توسط مدرسه مدیریت فرایند در مجتمع صنعتی چادرملو برگزار شده است.
مراحل رسیدن به بلوغ فرایند
سازمان‌هایی که به دنبال افزایش بهره‌وری، کاهش خطاها، ارتقاء کیفیت خدمات و بهبود مستمر هستند، ناگزیر باید به سمت بلوغ فرآیندهای کسب‌وکار حرکت کنند. بلوغ فرایند نه تنها بهره‌برداری مؤثرتر از منابع را ممکن می‌سازد، بلکه زمینه ساز مزیت رقابتی پایدار نیز خواهد بود. رسیدن به این بلوغ، نیازمند طی‌کردن مراحل مشخص و سنجش‌پذیر است.
در بیشتر مدل‌های استاندارد، بلوغ فرایندها به‌صورت تدریجی و مرحله‌ای دیده می‌شود. رایج‌ترین ساختار، مدل پنج‌مرحله‌ای است که در ادامه شرح داده شده:
سطح 1: ابتدایی (Initial)
فرایندها غیررسمی، نامستند و اغلب وابسته به افراد هستند.
عملکردها متغیر، غیرقابل پیش‌بینی و پر از دوباره‌کاری‌اند.
سطح 2: مدیریت‌شده (Managed)
فرایندها تعریف‌شده و در پروژه‌ها تکرار می‌شوند.
مدیریت بر اساس تجربه و کنترل پروژه انجام می‌شود.
مستندسازی اولیه آغاز شده است.
سطح 3: تعریف‌شده (Defined)
فرایندها در سطح سازمان استاندارد شده‌اند.
راهکارها، متدولوژی‌ها و دستورالعمل‌ها تعریف و استفاده می‌شوند.
فرهنگ فرایندمحور در حال شکل‌گیری است.
سطح 4: قابل سنجش (Quantitatively Managed)
فرایندها بر اساس داده‌های عملکردی اندازه‌گیری می‌شوند.
از شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) و تحلیل داده‌ها برای کنترل استفاده می‌شود.
سطح 5: بهینه (Optimizing)
تمرکز بر بهبود مستمر با استفاده از نوآوری، فناوری و بازخورد مداوم است.
سازمان به بالاترین سطح بهره‌وری، کیفیت و چابکی در فرایندها می‌رسد.
علاقمندان در صورت می توانند فیلم دوره آموزشی ارزیابی بلوغ فرایند که به مدت 9 ساعت و در 3 پارت تهیه شده را خریداری و مشاهده نمایند.
ضرورت ارزیابی بلوغ فرایند
ارزیابی بلوغ فرایند نه تنها وضعیت کنونی سازمان را مشخص می‌کند بلکه جهت حرکت آن را نیز روشن می‌سازد. اهمیت این ارزیابی را می‌توان در چند محور خلاصه کرد:
1- شناسایی نقاط قوت و ضعف
کمک می‌کند تا مشخص شود کدام فرایندها نیاز به بهبود یا بازطراحی دارند.
اولویت‌بندی اقدامات بهبود براساس تحلیل شکاف (Gap Analysis) انجام می‌شود.
2- تعیین وضعیت فعلی و هدف‌گذاری واقع‌گرایانه
بدون دانستن وضعیت فعلی، امکان برنامه‌ریزی برای بهبود وجود ندارد.
ارزیابی بلوغ، مبنای طراحی نقشه راه تحول فرایندهاست.
3- مدیریت ریسک و افزایش قابلیت پیش بینی
فرایندهای بالغ، ریسک‌های عملیاتی را کاهش می‌دهند و باعث پایداری در عملکرد می‌شوند.
4- پشتیبانی از تصمیم‌گیری مبتنی بر داده
ارزیابی منظم بلوغ فرایند، داده‌های ارزشمندی برای تصمیم‌گیران سازمان فراهم می‌کند.
5- افزایش بهره وری و رضایت ذینفعان
با استانداردسازی و بهینه‌سازی فرایندها، تجربه مشتری، کارکنان و مدیران بهبود می‌یابد.
اسلایدها
خلاصه ای از اسلایدهای دوره آموزشی ارزیابی بلوغ فرایند را نیز می توانید از طریق لینک زیر دانلود کنید.
برای دریافت اسلایدها می تواند روی عنوان زیر کلیک کنید و مستقیما اسلایدها را دریافت نمایید.
نتیجه گیری
بلوغ فرایند مفهومی کلیدی در مسیر تحول دیجیتال، بهبود عملکرد و دستیابی به مزیت رقابتی پایدار است. سازمان‌هایی که مراحل بلوغ را به‌درستی طی کنند و به ارزیابی منظم وضعیت فرایندهای خود بپردازند، نه تنها بهتر عمل می‌کنند، بلکه سریع‌تر و دقیق‌تر با تغییرات محیطی سازگار می‌شوند.