عناصر اصلی یک BPD در استاندارد BPMN
در مطلب قبل در مورد اشیاء جریان(Flow Objects) و اشیاء ارتباط دهنده (Connecting Objects) در استاندارد BPMN توضیح و آموزش دادیم. در این جلسه در مورد انواع Swim lane یا اشیاء خطوط شناوری و انواع Artifact یا مصنوعات توضیح خواهیم داد.
بسیاری از متدولوژی‌های مدلسازی موجود از مفهوم Swim lanes برای سازمان‌دهی فعالیت‌ها در گروه‌ها استفاده می‌کنند. این نشان گرافیکی برای جداکردن مسئولیت‌ها یا توانایی‌های کارکردی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در یک BPD خطوط شناوری به دو صورت مختلف قابل ارائه هستند: Pool و Lane (خط سیر). در جدول زیر نماد این دو عنصر و ویژگی‌هایشان آورده شده است.
Pool & Lane
Pool در شرایطی استفاده می‌شود که دیاگرام شامل دو شریک یا موجودیت کسب و کار باشد که از لحاظ گرافیکی این دو شریک در نمودار از هم جدا می‌باشند. فعالیت‌هایی که در درون Pool های جداگانه رسم می‌شود، فرآیندهای مستقل محسوب می‌شوند. لذا خطوط Sequence Flow مرز یک Pool را قطع نمی‌کند. در عین حال Message Flow بعنوان روشی برای نمایش ارتباط بین شرکا می‌باشد و در نتیجه برای برقراری ارتباط بین دو Pool مورد استفاده قرار می‌گیرد.
Lane، در مقایسه با Pool، بیشتر به خطوط شناوری موجود در متدولوژی‌های قدیمی نزدیک است. در حقیقت Lane برای جداکردن فعالیت‌هایی که به یک نقش یا واحد خاص در شرکت مربوط می‌شوند، بکار می‌رود. Sequence Flow می‌تواند مرز بین Lane های درون یک Pool را قطع کند، لیکن Message Flow نمی‌تواند بین اشیاء جریان درون Lane های موجود در یک Pool مورد استفاده قرار گیرد.
انواع Artifact یا مصنوعات
BPMN انعطاف‌پذیر است و به گونه‌ای طراحی شده که به مدلسازان اجازه می‌دهد در شرایط خاص مانند بازارهای عمودی (مثل بیمه، بانک، …) ، نمادهای مقدماتی را گسترش دهند. لذا تا جایی که شرایط مورد نظر ایجاب کند، هر تعدادی از مصنوعات را می‌توان به یک نمودار اضافه نمود. نسخه فعلی BPMN سه نوع از مصنوعات را از پیش تعریف نموده است که در جدول پایین شرح داده شده‌اند.
مدلسازان می‌توانند انواع مصنوعات را برای انتقال جزئیات بیشتر در مورد نحوه‌ی انجام فرآیند (غالباً برای نمایش ورودی و خروجی فعالیت‌ها) ایجاد کنند؛ با این وجود ساختار ابتدایی فرآیند در نمودار (به همان صورتی که با Activity ها، Gatewayها، و Sequence Flow ها تعریف شده است) تغییری نخواهد کرد.
