مقدمه
تحلیل کسب و کار از حوزه هایی است که با سرعت بالایی در دنیا و کشور ما در حال فراگیر شدن است. در این نوشته قصد داریم مسیر تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار را ارائه نماییم.
فراگیری شایستگی های محوری تحلیل کسب و کار را آغاز نمایید.
برای تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار بایستی هم دانش خود را در حوزه تحلیل کسب و کار گسترش دهید و هم مهارت‌هایی کسب کنید که نه فقط در حوزه تحلیل کسب و کار بلکه در سایر رشته های نیز بسیار به کار شما خواهد آمد. اجازه دهید در ابتدا توضیحات مختصری در مورد مهارت‌های لازم جهت تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار ارائه نماییم. مهارت های لازم برای تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار در فصل نهم استاندارد BABOK با عنوان شایستگی های محوری تحلیلگر کسب و کار ارائه شده است که در ادامه برخی از آنها مورد اشاره قرار گرفته است.
- تفکر تحلیلی و حل مسئله
- ویژگی‌های رفتاری
- دانش کسب و کار
- مهارت‌های ارتباطی
- مهارت‌های تعامل
- ابزارها و تکنولوژی
این شایستگی کمک می کند تا تحلیلگر کسب و کار فرصت‌ها و مسائل را بصورت مؤثری تحلیل و مشخص کند و تعیین کند کدام تغییرات میتوانند موجب خلق بیشترین ارزش شوند.
فیلم وبینار آشنایی با تحلیل کسب و کار را مشاهده کنید تا با فضای تحلیل کسب و کار بیشتر آشنا شوید.
کتاب راهنمای جامع دانش تحلیل یا آنالیز کسب و کار (BABOK) استاندارد شناخته شده جهانی برای تحلیل کسب و کارها می‌باشد. کتاب راهنمای BABOK زمینه های دانش تحلیل کسب و کار، وظایف، صلاحیتهای زیربنایی، تکنیک‌ها و چشم اندازهایی از چگونگی روشهای تحلیل کسب و کار را توصیف می نماید.
برای کسب و دانش تحلیل کسب و کار نیز باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مطالعه استاندارها و منابع اصلی تحلیل کسب و کار
همانطور که می دانید دو استاندارد اصلی در حوزه تحلیل کسب و کار وجود دارد که عبارتند از:
- استاندارد BABOK: این استاندارد توسط موسسه IIBA کانادایی منتشر شده است.
- استاندارد PMI: این استاندارد توسط موسسه PMI آمریکایی منتشر شده است.
البته استاندارد BABOK عمومیت و مقبولیت بیشتری دارد خصوصا در کشور ما.
هدف راهنمای BABOK
هدف اصلی راهنمای BABOK مشخص نمودن تحلیل کسب و کار و ارائه رویه های معمول پذیرفته شده است. این کتاب راهنما به کارورزان کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای اجرای موثر فرآیند تحلیل کسب و کار را به درستی درک کنند و مورد بحث قرار دهند. همچنین راهنمای BABOK® به افراد و گروههایی که با یکدیگر کار می کنند کمک می‌کند و تحلیلگران کسب و کار را از مهارت‌های و دانشهایی که بایستی از کارکنان ماهر انتظار داشته باشند، اطلاع یابند.
تحلیل کسب و کار، مهارت حرفهای گستردهای است که در آن تحلیلگران کسب و کار ممکن است انواع مختلفی از نوآوریها را در سازمان خود به اجرا درآورند. کاروزان ممکن است از صلاحیتها، دانش، مهارت‌ها، واژهها، و تمایلات مختلفی برخوردار باشند که از آنها هنگام انجام وظایف تحلیل کسب و کار بهره می‌گیرند. کتاب راهنمای BABOK چهارچوب مشترکی برای همه دیدگاه‌ها می‌باشد و وظایف تحلیل کسب و کار را توصیف مینماید؛ وظایفی که برای تحلیل تغییرات و یا ارزیابی نیاز به تغییر انجام می‌شوند. این وظایف ممکن است از نظر ماهیت، ترتیب و یا اهمیت آن برای تحلیلگران کسب و کار و یا نوآوریهای مختلف، متفاوت باشد.
شش حوزه دانش کتاب راهنمای BABOK (پایش و برنامه ریزی تحلیل کسب و کار، استخراج الزامات و همکاری، مدیریت چرخه عمر الزامات، تحلیل استراتژیک، تحلیل الزامات و تعریف طراحی (RADD)، و ارزیابی راهکارها) را شامل میشود و به بررسی زمانی میپردازد که برای اجرای پروژه و یا برای تکامل یک سازمان یا بهبود مداوم یک سازمان اعمال میشود. شکل زیر چگونگی عملکرد سه حوزه دانش را در ایجاد ارزش برای یک کسب و کار در قبل، در حین و بعد از چرخه عمر پروژه را نشان می‌دهد.
شرکت در دوره‌های آموزشی تحیلی کسب و کار است.
از دیگر اقدامات مهم برای تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار شرکت در دوره‌های آموزشی تحیلی کسب و کار است.
تاکنون چندین دوره آموزشی تحلیل کسب و کار با کیفت بسیار خوب توسط آکادمی تحلیل کسب و کار برگزار شده است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد دوره آموزشی تحلیل کسب و کار که توسط ما برگزار می شود، ارائه مثال‌ها و کیس‌های واقعی است که خود ما در انجام پروژه های مختلف تحلیل کسب و کار با آنها درگیر بوده‌ایم. به عبارت دیگر در دوره آموزش تحلیل کسب و کار صرفاً استاندارد BABOK یا PMI آموزش داده نمی‌شوند بلکه تجربیات مدرس دوره یعنی مهندس رمضانی نیز چاشنی ارائه مطالب علمی مربوط به تحلیل کسب و کار قرار خواهد گرفت.
پیشنهاد می‌کنیم فیلم زیر را که بخشی از جلسه اول دوره‌های آموزشی تحلیل کسب و کار با تدریس مهندس رمضانی است را مشاهده نمایید تا پی به کیفیت برگزاری دوره‌های آموزشی تحلیل کسب و کار آکادمی تحلیل کسب و کار شوید.
شرکت در آزمون‌های بین المللی تحلیل کسب و کار
دو موسسه IIBA و PMI اقدام به برگزاری دوره‌های بین المللی تحلیل کسب و کار می کنند. لطفا به تصویر پایین دقت کنید. البته این گزارش مربوط به سال ۲۰۱۹ موسسه PMI است ولی از همین آمار می توان برای سال های بعد نیز نتایح قابل توجهی استنباط کرد.
تعداد کسانی که در موسسه PMI گواهی نامه PMP را دریافت کرده اند، نزدیک به یک میلیون نفر است ولی تعداد افرادی که گواهی نامه PBA یعنی گواهی نامه مربوط به تحلیل کسب و کار موسسه PMI را دریافت کرده‌اند به ۴ هزار نفر هم نمی‌رسد. از همین آمار می توان میزان آبی بودن اقیانوس در حوزه تحلیل کسب و کار را پی برد.
البته موسسه PMI تنها یک گواهی نامه در حوزه تحلیل کسب و کار صادر می کند ولی موسسه IIBA که بطور اختصاصی بر روی تحلیل کسب و کار متمرکز است، چندین گواهی نامه در زمینه تحلیل کسب و کار صادر می‌کند که عبارتند از:
- ECBA
- CCBA
- CBAP
یک اقدام بسیار مهم دیگر جهت تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار
در فصل آخر کتاب BABOK پنج چشم‌انداز برای تحلیل کسب و کار بیان شده است. این ۵ چشم انداز عینک‌هایی هستند که از دریچه آنها می توان به تحلیل کسب و کار نگریست. در واقع بر‌‌اساس این ۵ چشم‌انداز می‌توان فرایند تحلیل کسب و کار را انجام داده و راهکارها را پیشنهاد نمود. البته استاندارد تاکید دارد که چشم اندازهای تحلیل کسب و کار فقط این ۵ مورد نیست بلکه حسب ضرورت می توان مواردی را به آنها اضافه کرد لیکن این ۵ مورد چشم اندازهای اصلی در تحلیل کسب و کار هستند.
این ۵ چشم انداز عبارتند از:
- چابک
- هوش تجاری
- تکنولوژی اطلاعات
- معماری کسب و کار
- مدیریت فرآیند کسب و کار
بسیار توصیه میشود علاقه‌مندان و متخصصین تحلیل کسب و کار همزمان که در حال فراگیری فرایند تحلیل کسب و کار و تکنیک‌های ارائه شده در آن هستند، شروع به فراگیری این ۵ چشم انداز نیز بکنند. شایان ذکر است هر یک از این ۵ چشم انداز خود یک حوزه تخصصی به شمار میرود ولی تحلیلگران کسب وکار باید در مورد هر یک، از دانش و تجربیات قابل قبولی برخوردار باشند.
تحلیل کسب و کار چیست و تحلیلگر کسب و کار چه کسی است؟