کتاب مدیریت فرایندهای کسب و کار (BPM)
مقدمه ی پروفسور ویل فان
مدیریت فرآیندهای کسب و کار (BPM) یک ((موضوع داغ)) است؛ زیرا مقوله ای بسیار کاربردی است و چالش های بسیاری را متوجه تولیدکنندگان نرم افزار و دانشمندان این عرصه کرده است. در گذشته، سیستم های اطلاعاتی برای شروع به سراغ مدل سازی اطلاعات می رفتند. این یعنی تسلط رهیافت های داده محور بر گستره ی سیستم های اطلاعاتی.
اما در دهه ی اخیر این واقعیت روشن شده است که فرآیندها به همان اندازه مهم هستند و باید به شیوه ای نظام مند مورد پشتیبانی قرار گیرند. این گرایش منجر به پیدایش ((موج)) سیستم های مدیریت گردش کاری در اواسط دهه ی۱۹۹۰ شد. هدف این سیستم ها خودکارسازی فرآیندهای ساختاریافته است. بنابراین، کاربرد این سیستم ها تنها به چند زمینه ی نرم افزاری محدود شد. اما انواع مختلفی از سیستم های اطلاعاتی (فرآیندآگاه) از مفاهیم مبنایی گردش کاری الهام گرفتند. مدیریت فرآیندهای کسب و کار با بهره گیری از آمیزه ای از انواع مختلف تحلیل ها (مانند شبیه سازی، درستی سنجی، و فرآیندکاوی) در مقیاسی وسیع تر به موضوع پشتیبانی از فرآیندها و پیوند دادن فرآیندها به کسب و کار با پیشرفت های فناوری (معماری های خدمت محور) شتاب بیشتری یافته و باعث افزایش گرایش به استانداردسازی (مانند پیدایش زبان های نوین مدل سازی همچون BPMN و BPEL) شده است.
با توجه به استقبال گستره ی علاقه مندان به مدیریت فرآیندهای کسب و کار، باعث خرسندی است که ماتیاس وسکه به تألیف کتاب جامع پیش رو درباره ی این مقوله پرداخته است. این کتاب عمیقاً به گستره ی پهناور مدیریت فرآیندهای کسب و کار پرداخته است. اغلب کتاب هایی که در این حوزه به نگارش درآمده اند، یا به طور سطحی به مفاهیم پرداخته یا اینکه بیش از حد به یک فناوری خاص معطوف شده اند. مزیت ویژه ی این کتاب آن است که بدون گرفتاری در دام سطحی نگری از زوایای مختلف به موضوع نگریسته و از همین رو تأثیر شگرفی در ادبیات موضوع مدیریت فرآیندهای کسب و کار گذاشته است.
کتاب ((مدیریت فرآیندهای کسب و کار؛ زبان ها و معماری ها)) برای پاسخگویی به چالش های کاربردی نگاشته شده و بر دو علم رایانه و مدیریت اجرایی بنا شده است. عنوان فرعی کتاب به خوبی گستره ی آن را به تصویر می کشد. برخلاف بسیاری کتاب های دیگر، توجه به این کتاب تنها به یک روش مدل سازی یا دستورالعمل XML محدود نیست؛ بلکه بر مفاهیم ضروری تمرکز دارد. زبان های مختلف مدل سازی فرآیندها (مانند شبکه های پتری، EPC، شبکه های گردش کاری، YAWL و BPMN) نیز براساس این مفاهیم محوری مورد بحث قرار گرفته اند.
افزون بر این، ویژگی های زبان های مختلف نام برده و ارتباط بین آن ها با استفاده از فرامدل ها به تصویر کشیده شده است. روشن شدن این روابط اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا خواننده را از مبانی مدل های فرآیندهای کسب و کار آگاه و وی را برای پذیرفتن زبان های مدل سازی جدید در آینده آماده می کند. از دیگر جذابیت های این کتاب آن است که فصلی را به تحلیل فرآیندها اختصاص داده است.
در این فصل، یافته های مربوط به درستی سنجی فرآیندها مورد بحث قرار گرفته و به ارتباط بین اجزای آن ها توجه شده است. بخش پایانی کتاب مربوط به معماری ها و روش شناسی هاست. دو موضوع مهم در این فصل به تفصیل مورد بحث قرار گرفته اند؛ انعطاف پدیری فرآیند برای مدیریت فرآیندهای کسب و کار در شرایط کمتر ساختاریافته ضروری است. با استفاده از این مقوله پلی بین معماری خدمت محور و فناوری گردش کاری ساخته می شود.
این کتاب مقدمه ی بسیار خوبی بر مدیریت فرآیندهای کسب و کار است. از یک سو بسیاری از موضوعات مرتبط را مورد بحث قرار داده و مفاهیم را به فناوری های ملموس پیوند داده و از سوی دیگر از تعاریف شکلی استفاده کرده و ازتباط بین اجزای پدیده ها را با فرامدل سازی تبیین نموده است. افزون بر این ها، این کتاب می تواند برای مدیران اجرایی و اصحاب کسب و کار هم مفید باشد؛ زیرا گستره ی مدیریت فرآیندهای کسب و کار را فارغ از سوگیری به یک صنعت خاص پوشش داده است. بنابراین، انتظار دارم این کتاب سازمان ها را در پرداختن به مقوله ی مدیریت فرآیندهای کسب و کار به گونه ای پیشرفته تر و بالنده تر هدایت نماید.
برای مشاهده سایر کتاب های فارسی معرفی شده به اینجا مراجعه نمایید.
فهرست مطالب
مقدمه ی پروفسور ویل فان در آلست
بخش اول: مبانی
فصل ۱٫ مقدمه
۱-۱٫ عوامل تأثیرگذار و تعاریف
۱-۲٫ چرخه ی عمر فرآیندهای کسب و کار
۱-۲-۱٫ طراحی و تحلیل فرایند
۱-۲-۲٫ پیکربندی
۱-۲-۳٫ فعال سازی
۱-۲-۴٫ ارزشیابی
۱-۲-۵٫ مدیریت اجرایی و ذی نفعان
۱-۳٫ طبقه بندی فرآیندهای کسب و کار
۱-۳-۱٫ سازمانی و عملیاتی
۱-۳-۲٫ فرآیندهای سازمانی و رقص آرایی فرآیندها
۱-۳-۳٫ میزان خودکارسازی
۱-۳-۴٫میزان تکرار
۱-۳-۵٫ میزان ساختارمندی
۱-۴٫ اهداف، ساختار و سازمان دهی
فصل ۲٫ سیرتکاملی معماری های سیستم های سازمانی
۲-۱٫ توسعه ی سنتی نرم افزارها
۲-۲٫ نرم افزارهای سازمانی و یکپارچه سازی آن ها
۲-۲-۱٫ سیستم های طرح ریزی منابع سازمانی
۲-۲-۲٫ یکپارچه سازی نرم افزارهای سازمانی
۲-۳٫ مدل سازی سازمان و فرآیند محوری
۲-۳-۱٫ زنجیره های ارزش
۲-۳-۲٫ فرآیندهای سازمانی کسب و کار
۲-۳-۳٫ فرآیندهای سازمان به سازمان
۲-۴٫ مدیریت گردش کاری
۲-۴-۱٫ گردش های کاری و نرم افزارها
۲-۴-۲٫ گردش های کاری سیستمی
۲-۴-۳٫ گردش های کاری و نرم افزارها
۲-۴-۴٫ چالش های مدیریت گردش کاری
۲-۵٫ رایانش خدمات سازمانی
۲-۵-۱٫ معماری های خدمت محور
۲-۵-۲٫ خدمات سازمانی
۲-۵-۳٫ اتوبوس خدمات سازمانی
۲-۵-۴٫ ترکیب خدمات
بخش دوم: معماری ها و روش شناسی ها
فصل ۳٫ معماری های مدیریت فرآیندهای کسب و کار
۳-۱٫ معماری های مدیریت گردش کاری
۳-۱-۱٫ زمان ساخت و زمان اجرا
۳-۱-۲٫ معماری های سیستم های مدیریت گردش کاری
۳-۱-۳٫ معماری مرجع WFMC
۳-۲٫ مدیریت انعطاف پذیر گردش کاری
۳-۲-۱٫ طراحی مفهومی
۳-۲-۲٫ الگویی از سازمان پویا
۳-۳٫ خدمات وب و ترکیب آن ها
۳-۳-۲٫ ترکیب خدمات وب
۳-۴٫ ترکیب خدمات پیشرفته
۳-۴-۱٫ ایجاد پیوندهای ایستا و پویا بین خدمات
۳-۴-۲٫ هستی شناسی ها و تناظر داده ها
۳-۴-۳٫ پیش شرط ها و پس شرط ها
۳-۴-۴٫ نمونه ای از یک ترکیب خدمات پیشرفته
۳-۷٫ فرآیندهای داده محور: رسیدگی موردی
۳-۵-۱٫ نمونه ای از یک رسیدگی موردی
۳-۵-۲٫ فرامدل رسیدگی موردی
فصل ۴٫ روش شناسی پیاده سازی فرآیندهای کسب و کار
۴-۱٫ مروری بر روش شناسی
۴-۳٫ پیمایش
۴-۴٫ مرحله ی طراحی
۴-۵٫ انتخاب سکو
۴-۶٫ پیاده ساری و آزمون
۴-۷٫ عملیات و کنترل
بخش سوم: مدل سازی فرآیندهای کسب و کار
فصل ۵٫ مبانی مدل سازی فرآیندهای کسب و کار
۵-۱٫ مدل مفهومی و واژه شناسی
۵-۲٫ مفاهیم انتزاع
۵-۲-۱٫ انتزاع افقی
۵-۲-۲٫ انتزاع عمودی
۵-۳٫ از بخش های کارکردی کسب و کار تا فرآیندهای کسب و کار
۵-۴٫ مدل های فعالیت و نمونه های فعالیت
۵-۵٫ مدل های فرآیند و نمونه فرآیندها
۵-۵-۱٫ مدل های فرآیند
۵-۵-۲٫ نمونه فرآیندها
۵-۶٫ تعاملات فرآیندها
۵-۷٫ مدل سازی داده های فرآیندها
۵-۷-۱٫ مدل سازی داده ها
۵-۷-۲٫الگوهای داده های گردش کاری
۵-۸٫ مدل سازی سازمان
۵-۸-۱٫ تخصیص مستقیم
۵-۸-۲٫ تخصیص نقش مبنا
۵-۸-۳٫ تخصیص تعویقی
۵-۸-۴٫ تفویض اختیار
۵-۸-۵٫ جداسازی وظایف
۵-۸-۶٫ رسیدگی موردی
۵-۸-۷٫ تخصیص پیشینه مبنا
۵-۸-۸٫ تخصیص سازمانی
۵-۹٫ مدل سازی عملیات
۵-۱۰٫ انعطاف پذیری فرآیندهای کسب و کار
۵-۱۰-۱٫ نمایش آشکار فرآیندها
۵-۱۰-۲٫مدل سازی سازمانی
۵-۱۰-۳٫ انتخاب شرکای تجاری در رقص آرایی فرآیندها
۵-۱۰-۴٫ واسط های استاندارد شده نرم افزار
۵-۱۱٫ معماری محیط های اجرای فرآیندها
فصل ۶٫ هم نوایی فرآیندها
۶-۱٫ الگوهای گردش کنترل
۶-۱-۱٫ توالی
۶-۱-۲٫ انشعاب ((و))
۶-۱-۳٫ پیوند ((و))
۶-۱-۴٫ انشعاب یای انحصاری
۶-۱-۵٫ پیوند یای انحصاری
۶-۱-۶٫ انشعاب ((یا))
۶-۱-۷٫ پیوند ((یا))
۶-۱-۸٫ ادغام چندگانه
۶-۱-۹٫ تشخیص دهنده
۶-۱-۱۰٫ پیوند N از M
۶-۱-۱۱٫ چرخه های اختیاری
۶-۱-۱۲٫ اتمام ناآشکار
۶-۱-۱۳٫ نمونه های چندگانه بدون همزمان سازی
۶-۱-۱۴٫ نمونه های چندگانه با دانش قبلی در زمان طراحی
۶-۱-۱۵٫ نمونه های چندگانه با دانش قبلی در زمان اجرا
۶-۱-۱۶٫ نمونه های چندگانه بدون دانش قبلی در زمان اجرا
۶-۱-۱۷٫ گزینه ی معوق
۶-۱-۱۸٫ اجرای پی در پی دانش قبلی در زمان اجرا
۶-۱-۱۹٫ نقطه ی عطف
۶-۱-۲۰٫ الگوهای زمان اجرا
۶-۲٫ شبکه های پتری
۶-۲-۱٫ شبکه های رخداد شرطی
۶-۲-۲٫ شبکه های تغییر مکان
۴-۲-۳٫ شبکه های پتری رنگی
۶-۳٫ زنجیره های فرآیندی رخداد محور
۶-۴٫ شبکه های گردش کاری
۶-۴-۱٫ تعاریف
۶-۴-۲٫ گردش کنترل در شبکه های گردش کاری
۶-۴-۳٫ نمایش نمونه فرآیندها
۶-۴-۴٫ گفت و گو
۶-۵٫ یک زبان گردش کاری دیگر
۶-۵-۱٫ تعاریف
۶-۵-۲٫ الگوهای ساده ی شبکه ای گردش کنترل
۶-۵-۳٫ معانی اجرایی
۶-۵-۴٫ الگوهای پیشرفته ی گردش کنترل
۶-۵-۵٫ گفت و گو
۶-۶٫ زبان گردش کاری نگاره مبنا
۶-۶-۱٫ فرامدل فرآیند
۶-۶-۲٫ نمونه فرآیندها
۶-۶-۳٫ گفت و گو
۶-۷٫ مجموعه نمودهای مدل سازی فرآیندهای کسب و کار
۶-۷-۱٫ اصول استاندارد BPMN
۶-۷-۲٫ نمودارهای فرآیندهای کسب و کار
۶-۷-۳٫ فرآیندهای متعامل
فصل ۷٫ رقص آرایی فرآیندها
۷-۱٫ انگیزه ها و واژگان
۷-۲٫ مراحل توسعه
۷-۳٫ طراحی رقص آرایی فرآیندها
۷-۳-۱٫ طراحی ترازیلند
۷-۳-۲٫ سناریوهای همکاری
۷-۳-۳٫ تطبیق پذیری
۷-۴٫ پیاده سازی رقص آرایی فرآیندها
۷-۵٫ الگوهای تعامل خدمات
۷-۶٫ Let’s Dance!
۷-۶-۱٫ رقص آرایی فرآیندهای ترازیلند
۷-۶-۲٫ مدل سازی تعاملات
فصل ۸٫ مؤلفه های فرآیندهای کسب و کار
شرکت در دوره آموزشی زیر میتواند شما را به یک متخصص مدیریت فرایند تبدیل نماید:
